Aşıklıhöyük
AŞIKLI HÖYÜK
Orta Anadolu'nun ve Kapadokya'nın ilk köyü olma özelliğine sahip Aşıklı Höyük, 10 bin 500 yıllık geçmişiyle Anadolu'daki teknolojik ve bilişsel gelişmelere öncülük ediyor.
Gülağaç İlçesi Kızılkaya Köyü yakınlarındaki Aşıklı Höyük’te kazı çalışmaları, 1989 yılında Prof. Dr. Ufuk Esin başkanlığında başladı. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı üyeleri ve uluslararası bir ekiple yapılan kazı çalışmaları 2006 yılından itibaren Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran başkanlığında devam ediyor.
Orta Anadolu'nun ve Kapadokya'nın ilk köyü olma özelliğine sahip Aşıklı Höyük, 10 bin 500 yıllık geçmişiyle Anadolu'daki teknolojik ve bilişsel gelişmelere öncülük ediyor.
Gülağaç İlçesi Kızılkaya Köyü yakınlarındaki Aşıklı Höyük’te kazı çalışmaları, 1989 yılında Prof. Dr. Ufuk Esin başkanlığında başladı. İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı üyeleri ve uluslararası bir ekiple yapılan kazı çalışmaları 2006 yılından itibaren Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran başkanlığında devam ediyor.
Geçmiş yıllarda arkeolojik kazılarla ortaya çıkarılan buluntulardan, Aşıklı halkının en az 20 kuşak boyunca burada yaşadıkları anlaşıldı. Aşıklı, avcı, toplayıcı ve göçerlerin yerleşik hayata geçtiği Orta Anadolu’daki bilinen ilk köydür.
Aşıklı halkı, esas olarak avcı ve toplayıcı bir topluluk olmanın yanı sıra ilk tarım topluluklarındandır; ilk yerleşme, ilk tarım, ilk madencilik, ilk beyin ameliyatı gibi teknolojik ve bilişsel gelişmelerin öncüsüdürler. Mimarlık tarihi açısından Anadolu’nun geleneksel bitişik düzendeki dörtgen planlı kerpiç mimarisinin en eski örneği Aşıklı Höyük’te izlenir. Tıp tarihi açısından bir ilk, genç bir kadına uygulanan dünyadaki ilk beyin ameliyatıdır. Ameliyat izlerinin bulunduğu kafatası ve Aşıklı Höyük’ten çıkarılan diğer buluntular, Aksaray Müzesi’nde sergilenmektedir.
Araştırmalar, Aşıklı halkının yerleşik hayata geçmesinin ardından tarımla uğraşmaya başladığını göstermektedir. Daha önce yabani halde toplanan tahıllar ve bitkiler, Aşıklı sakinleri tarafından ilk kez tarıma alınmıştır. Arpa, buğday, mercimekgillerin hem yabani hem tarıma alınmış türleri karbonlaşmış tabakalar halinde kazılar sırasında ortaya çıkarılmıştır.
Kazılarda bulunan hayvan kalıntıları, yoğun ve bilinçli avcılık yapan yerleşiklerin en sık avladıkları hayvanların sırasıyla, koyun-keçi, yaban sığırı, domuz, kızıl geyik, alageyik ve karaca olduğuna işaret ediyor.
Kazılarda bulunan hayvan kalıntıları, yoğun ve bilinçli avcılık yapan yerleşiklerin en sık avladıkları hayvanların sırasıyla, koyun-keçi, yaban sığırı, domuz, kızıl geyik, alageyik ve karaca olduğuna işaret ediyor.
Bölgenin jeolojik oluşumundan kaynaklanan ‘volkanik cam’ adıyla bilinen obsidyen, Aşıklı halkının avcılık, kasaplık, post ve deri işçiliği gibi her türlü günlük faaliyetlerini yürütmeyi sağlayan aletlerinin ve silahlarının hammaddesidir.
2009 yılında ziyarete açılan Aşıklı Höyük, on bin yıllık geçmişiyle on binlerce turisti ağırlayarak, Kapadokya’nın ilk durağı olma özelliğini gösteriyor.
